Przegląd komina i wentylacji

Każdy właściciel nieruchomości ma obowiązek przeprowadzenia takiego przeglądu co najmniej jeden raz w roku. Zazwyczaj przegląd jest połączony z czyszczeniem komina. Jednak tam, gdzie stosowane jest paliwo stałe, takie czyszczenie należy przeprowadzać nawet cztery razy do roku, w przypadku opalania olejem – dwa razy. Tak mówią przepisy, ale trzeba pamiętać, że to przede wszystkim kwestia bezpieczeństwa.

Kontrola może być przeprowadzona wyłącznie przez osobę posiadającą uprawnienia mistrza kominiarskiego i należącą do Korporacji Kominiarzy Polskich. Naprawa lub udrożnienie przewodów muszą być przeprowadzane zgodnie z zaleceniami przez właściciela nieruchomości.

Brak przeglądu może skutkować kilkusetzłotowym mandatem od Powiatowego Inspektora Budowlanego i może być podstawą do odmowy wypłaty odszkodowania przez ubezpieczyciela w razie pożaru. Zaniedbanie czyszczenia grozi nawet kilkutysięczną grzywną.

Serwis kotła

To serce domowego ciepła. Dlatego lepiej o nie dbać niż leczyć – regularne przeglądy pozwalają spokojnie spać zimą, kiedy każda awaria to poważny – i bardzo odczuwalny – kłopot.

Kotły – niezależnie od ich rodzaju – należy serwisować raz do roku, tak zwykle zalecają producenci. Najlepiej nie zostawiać tego na ostatnią chwilę – późna jesień to "sezon" dla specjalistów od pieców i w tym czasie może być trudno o wolny termin.

W czasie przeglądu kontrolowane są nie tylko same urządzenia, ale też sposób wentylacji kotłowni i szczelność przewodów instalacyjnych. Czyszczone są filtry, wymienniki ciepła i inne podzespoły, przeprowadzane są pomiary kontrolne, w tym badana skuteczność kotła przez sprawdzanie różnicy temperatur wody grzewczej przed i po "przejściu" przez urządzenie.

Czujnik czadu

Bez względu na to, czy jest to piec węglowy, kominek, kocioł gazowy czy na inne paliwo – zawsze istnieje ryzyko awarii, na skutek której niepełne spalanie doprowadzi do wydzielenia się tlenku węgla (czadu).

W każdym domu, w którym działa ogrzewanie zasilane jakimś rodzajem tradycyjnego paliwa, powinien znaleźć się czujnik obecności tlenku węgla. W momencie, gdy pojawia się czad, uruchamiany jest sygnał dźwiękowy ostrzegający domowników przed niebezpieczeństwem. Warto wiedzieć, że tlenek węgla jest bezbarwny i bezwonny, nie da się stwierdzić jego obecności bez czujnika. Dlatego też jest tak niebezpieczny – w ub. roku na skutek zaczadzenia zmarło 68 osób.

Pamiętajmy o systematycznej wymianie czujników czadu – w zależności od modelu ich żywotność sensora to od 5 do 10 lat.

Czujnik dymu

Tam, gdzie jest płomień i ciepło, tam też może zdarzyć się pożar. W 2022 r. strażacy Państwowej Straży Pożarnej interweniowali ponad 32 tys. razy tylko w przypadkach pożarów obiektów mieszkalnych. Nie ma przy tym znaczenia, czy były one spowodowane w jakikolwiek sposób przez działania urządzeń grzewczych – zginęło w nich 387 osób.

Skutki pożarów w znacznej mierze mogą być ograniczone dzięki czujnikom dymu. Takie urządzenie w chwili wykrycia dymu zaczyna wydawać głośny sygnał dźwiękowy.

Rodzajem czujnika dymu jest czujnik dymu papierosowego. Papierosy palone w niedozwolonym miejscu też mogą być przyczyną pożaru. Zainstalowanie odpowiednich czujników może skutecznie zachęcić palaczy do szukania miejsc dla nich przeznaczonych.

Czujnik gazu

W tym przypadku mówimy o gazie używanym do zasilania kotłów i kuchenek gazowych. Występują dwa rodzaje takich urządzeń: czujniki gazu ziemnego i czujniki gazu płynnego LPG (propan-butan). To rozróżnienie jest bardzo ważne, bowiem gaz ziemny jest lżejszy od powietrza, zatem zbiera się przy suficie pomieszczenia. Czujnik należy więc umieścić wysoko – najlepiej na ścianie 30-50 cm pod sufitem. Czujników nie montujemy w martwych strefach, gdzie nie ma cyrkulacji powietrza oraz przy kratkach wentylacyjnych lub drzwiach i oknach, gdzie wyciek gazu jest szybko wywiewany.

Natomiast gaz płynny jest od powietrza cięższy, więc gromadzi się w dolnych partiach pomieszczenia. Z tego powodu czujnik montujemy kilkanaście centymetrów nad podłogą, nie dalej niż 3 m od źródła potencjalnego wycieku. Między nim a czujnikiem nie powinno być żądnych przegród sięgających powyżej wlotu czujnika, takich jak np. progi, ani żadnych kanałów czy zagłębień w podłodze.

Czujnik hybrydowy

Wbrew temu, czego byśmy być może oczekiwali, nie jest to rozwiązanie uniwersalne. Czujnik hybrydowy nie zabezpieczy przed każdym niebezpieczeństwem. To urządzenie typu 2 w 1. Posiada dwa sensory dobrane do wykrywania określonego rodzaju niebezpieczeństwa. Może to być więc połączony czujnik gazu ziemnego i czadu lub czadu i dymu.

Nie da się połączyć w jeden np. urządzenia wykrywającego czad albo dym i gaz ziemny – z oczywistych powodów, które wynikają z miejsca, w którym takie czujniki muszą być zamontowane. Niemniej jednak użytkownicy, np. kotła na gaz ziemny, z powodzeniem mogą zawierzyć urządzeniu, które zaalarmuje zarówno w przypadku wycieku takiego gazu, jak i w przypadku obecności czadu. Zawsze jednak dobrze jest zabezpieczyć się na każdą ewentualność, tak by mieć tyle czujników, ile potrzeba do chronienia się przed wszystkimi rodzajami zagrożeń.

Czujniki prawnie obowiązkowe

W niektórych krajach montaż czujnika to nie wybór, tylko obowiązek nałożony prawem. W USA przepisy różnią się w zależności od prawa lokalnego, jednak wiele stanów (np. Kalifornia) wymaga montowania czujników dymu w domach.

W Niemczech obowiązek montażu czujników dymu (Rauchmelderpflicht) jest regulowany na poziomie landów związkowych, co oznacza, że przepisy dotyczące montażu czujników dymu mogą się różnić w zależności od konkretnego landu. Obowiązek montażu czujników dymu został wprowadzony w celu zwiększenia bezpieczeństwa przed pożarami w budynkach mieszkalnych.

Stawką jest życie

Według policyjnych statystyk niedrożność przewodów kominowych to najczęstsza przyczyna pożarów w budynkach mieszkaniowych. Zaraz obok są wady urządzeń i instalacji elektrycznych i ich nieprawidłowa eksploatacja oraz wady samych urządzeń grzewczych. Co roku umiera też kilkadziesiąt osób na skutek zaczadzenia.

Wielu tych zdarzeń można uniknąć dzięki systematycznym przeglądom przewodów kominowych i wentylacyjnych, serwisom kotłów oraz zamontowaniu skutecznych czujników czadu, dymu czy gazu.

Pamiętajmy, że od sprawności instalacji i zamontowanych czujników zależeć może nasze życie i zdrowie.