TAK dla przełomowych zmian

Między Polską współczesną a tą sprzed 20 lat rozciąga się przepaść. Dostęp do wspólnego rynku i Funduszy Europejskich sprawiły, że jesteśmy w czołówce najszybciej rozwijających się krajów UE.

Co ważne, wiara w siłę Wspólnoty rośnie. Dwie dekady temu ponad 77 proc. głosujących w referendum powiedziało TAK dla przystąpienia Polski do UE. W 2023 r. poparcie dla naszego członkostwa deklarowało jeszcze więcej rodaków, bo aż 82 proc. pytanych.

Bliskie są nam wspólne wartości, doceniamy korzyści płynące z otwartych granic. We Wspólnocie czujemy się bezpieczni, dostrzegamy też pozytywne efekty gospodarcze. Wiemy, że bez Funduszy Europejskich nie dokonalibyśmy rewolucji. Dotychczas otrzymaliśmy z Unii blisko 250 mld euro (a wpłaciliśmy do unijnego budżetu ok. 86 mld euro). PKB na głowę mieszkańca wzrósł z 51 proc. w 2004 r. do 80 proc. średniej UE w 2023 r.

Edukacja od najmłodszych lat

Unijne wsparcie pozwoliło zrealizować wiele ważnych projektów. Co konkretnie? Zacznijmy od nowoczesnej edukacji. 20 tys. szkół (90 proc. wszystkich) uzyskało dostęp do szybkiego internetu, a ponad 266 tys. studentów wyjechało na stypendium Erasmus.

Przykładem pozytywnych zmian w edukacji, ale też realnym wsparciem dla wracających do pracy rodziców jest program Aktywny Maluch (realizowany m.in. ze środków Krajowego Planu Odbudowy). Wspiera on tworzenie i funkcjonowanie żłobków, klubów dziecięcych oraz dziennych opiekunów. Efekt? Zwiększenie liczby miejsc opieki nad dziećmi do lat 3 z 36,5 tys. w 2011 r. do 92 tys. w 2016 r.

W nowej perspektywie finansowej na realizację programu Polska przeznaczy 6,5 mld zł. Powstaną kolejne miejsca jak Żłobek Miejski nr 3 w Elblągu.

Tysiące kilometrów dróg

W ciągu ostatnich 20 lat dzięki Funduszom Europejskim udało się wybudować i zmodernizować ponad 4 tys. km autostrad i dróg ekspresowych oraz ponad 15 tys. km dróg krajowych, wojewódzkich, powiatowych i gminnych. Mało tego, pod dnem rzeki Świny powstał tunel łączący wyspy Uznam i Wolin.

Wiele polskich miast inwestuje też w transport publiczny, który jest coraz bardziej wygodny i przyjazny środowisku. Dzięki unijnemu wsparciu po 50 latach do Olsztyna wróciły tramwaje. Powstało ponad 17 km trakcji, miasto kupiło 27 tramwajów, zbudowało ścieżki rowerowe i posadziło kilka tysięcy drzew. Powstał też węzeł, który łączy ruch tramwajowy, autobusowy, samochodowy i rowerowy. Na rozwój transportu publicznego Olsztyn pozyskał blisko 810 mln zł z programów dla Polski Wschodniej.

Zielone inwestycje

Fundusze Europejskie wspierają projekty, które pozwalają zadbać o zrównoważony rozwój, monitorować środowisko naturalne oraz zapobiegać niekorzystnym zmianom klimatycznym.

I w tym obszarze nie brakuje inspirujących przykładów. Dążąc do zbudowania gospodarki o obiegu zamkniętym, potrzebujemy zwiększyć skalę ponownego wykorzystania surowców i produktów, a te, których nie da się odzyskać, musimy spalić. Dzięki funduszom unijnym powstały spalarnie odpadów m.in. w Krakowie, Poznaniu, Olsztynie, Gdańsku oraz Szczecinie.

Z odpadów spalanych na szczecińskim Międzyodrzu powstaje energia elektryczna, z której korzystają Zarząd Dróg i Transportu Miejskiego, Technopark Pomerania, szczecińskie tramwaje i autobusy, a także ciepło, które zasila miejską sieć ciepłowniczą.

Medycyna na europejskim poziomie

Każdy powinien mieć dostęp do nowoczesnej oraz skutecznej opieki zdrowotnej. I to próbuje zapewnić swoim obywatelom Unia. Dzięki Funduszom Europejskim szpitale zyskują sprzęt medyczny najnowszej generacji, wdrażają innowacyjne metody leczenia i techniki diagnostyczne oraz doskonalą umiejętności lekarzy i pielęgniarek.

Przykład? Wojewódzki Szpital Zespolony w Toruniu zrealizował 11 projektów na łączną kwotę 192,5 mln zł. Po rozbudowie (z 20 do 70 tys. m kw.) szpitalny kompleks składa się z 6 budynków, w których znajduję się m.in. oddziały szpitalne z 1000 miejsc w komfortowo wyposażonych salach, zakłady diagnostyki i poradnie, a także najnowocześniejszy w Europie zakład patomorfologii, który zajmuje się rozpoznawaniem nowotworów. Szpital zyskał także robota Da Vinci, który wspiera chirurgów podczas zabiegów oraz laser do rozbijania kamieni w drogach moczowych.

Innowacyjny jak przedsiębiorca

Na wejściu Polski do UE zyskali też przedsiębiorcy. W ciągu 20 lat rodzime firmy zrealizowały blisko 77 tys. inwestycji, przybyło też 500 tys. podmiotów.

Co więcej, wartość projektów badawczo–rozwojowych z unijnym dofinansowaniem to aż 54 mld zł. Tylko w latach 2014–2020 przy wsparciu Funduszy Europejskich powstało w Polsce ok. 23 tys. innowacji.

Korzystając z unijnej pomocy, Saule Technologies rozpoczęło produkcję ogniw fotowoltaicznych opartych na perowskitach, minerałach, które dobrze pochłaniają światło, także sztuczne, i zamieniają je w energię elektryczną. Dotychczas Saule wprowadziło na rynek elektroniczne etykiety cenowe wyposażone w perowskitowy moduł fotowoltaiczny.

Nowe pieniądze, nowe pomysły

20 lat to dopiero początek zmian. Trwa kolejny okres finansowania na lata 2021–2027. Nabory wniosków w programach krajowych i regionalnych oraz z Krajowego Planu Odbudowy już trwają. Szukasz pomysłu? Nasze inspiracje to zaledwie wierzchołek góry lodowej. Wszystkie projekty, które dotychczas otrzymały wsparcie, można znaleźć na Mapie dotacji UE.

Masz pomysł, ale nie wiesz, czy możesz liczyć na unijne dofinansowanie? Skorzystaj z wiedzy i doświadczenia ekspertów z Punktów Informacyjnych Funduszy Europejskich. Specjaliści udzielają porad bezpłatnie, a wnioskodawcy chętnie z nich korzystają. W ciągu 15 lat działania PIFE eksperci udzielili 3,5 mln konsultacji, odbyli 18 tys. spotkań informacyjnych i przeszkolili 350 tys. osób.

Chcesz wiedzieć więcej? Wejdź na Portal Funduszy Europejskich.